A.
R.
Mochola Życie rosyjskiej emigracji literackiej w Czechosłowacji
(1918-1945) (Hand-out)
Życie
literackie
-
twórczość autorów
-
konkretne utwory literackie
-
polemiki na stronach pism i gazet
-
działalność wydawnicza: Plamja, Volja Rossii
-
rynek książki
-
wzajemne kontakty pomiędzy literatami (koła literackie:
Skit Poetov, Daliborka, Volja Rossii)
-
kontakty z czytelnikiem
Życie
literackie jako część życia emigracji
Konflikt
generacji - ojcowie i dzieci
-
generacja ojców - V.I.Niemirowicz-Danczenko (1845-1936),
A.M.Amfiteatrow (1862-1938), J.N.Czirikow (1864-1932),
A.T.Awierczenko (1881-1925).
V.S.Warszawskij:
"... była częścią realnego społeczeństwa
... miała swój życiorys ..."
-
generacja najmłodsza - "dzieci" - członkowie
grupy literackiej Skit poetov (Pustelnia poetów):
V.M.Lebiediew (1896-1969), A.S.Gołowina (1909-1987), E.K.
Czergincewa (1904-1989) oraz jedyny w tym gronie prozaik
V.G.Fiedorow.
V.S.Warszawskij:
"... żyliśmy i byliśmy pozbawieni odpowiedzialności,
jak gdyby obok świata i historii. W twarze wiał nam wiatr
gloszący Niebyt. I naszym ojcom wydaliśmy się być
obcy. Stracona generacja."
-
międzygeneracja - M.I.Cwietajewa (1892-1941) oraz krytycy
literaccy A.L.Bem (1886-1945?) i M.L.Słonim (1894-1976); w
cieniu w/w: J.F.Kalinnikov (1890-1934).
Literatura
jako fenomen bez granic geograficznych - wymiana informacji,
kontakty literackie
-
szczególna rola Czechosłowacji (Praga, położenie
geograficzne, Słowiańskość)
-
kontakty literackie z zachodem wschodem, północą i
południem:
-
Francja - Paryż: "Koryfeusze" - K.Balmont, D.Mierieżkowskij,
Z.Gippius, V.Chodasiewicz, A.Remizow, I.Szmieljow, B.Zajcew, krytyk
G.Adamowicz, później: M.Cwietajewa
-
Berlin: V.Nabokov (Sirin), R.Bloch, krytyk J.Ajchenvald
-
Tallinn (Rewel), Riga: N.Andriejew (członek Instytutu Kondakowa
i koła Skit Poetov)
-
Warszawa: L.Gomolicki (Skit Poetov, warszawaska Taverna Poetov
- A.L.Bem)
-
Belgrad, krytyk literacki I.Goleniszczew-Kutuzow
-
Dni kultury rosyjskiej, zjazdy, tournee
-
Prasa emigracyjna: Volja Rossii, Svoimi Putiami
Rola
tradycji literackiej, kontrowersje, polemiki
-
Rozpad monolitu literatury rosyjskiej po 1917 r. - sytuacja
nietaturalna: dwie (trzy?) literatury
-
Sens literatury emigracyjnej - spadkobiercy
-
Rosja i Europa - spór o tradycje: Nabokov, Cwietajewa (M.Putna:
"po prostu inna")
-
Stosunek do literatury rosyjskiej w Rosji i literatury radzieckiej (Majakowskij
!)
Problem pisarza: stosunek do trzech fenomenów:
-
Stara Rosja (przed 1917 r.)
-
Nowa Rosja (po 1917 r.)
-
Nowa rzeczywistość - emigracja
A.L.Bem:
"... przestaliśmy być obserwatorami, staliśmy się
uczestnikami"
Konflikt
generacji
-
problem współodpowiedzialności ojców (CS:
sympatie lewicowe, eserzy)
-
nadzieja powrotu i jej fiasko
-
rozpad literatury - "realizm a modernizm"
-
atmosfera literacka w Czechosłowacji:
-
poloha tradicni: J.S.Machar, K.M.Capek-Chod
(prozaicky naturalismus)
-
poloha modernisticka: A.Sova, O.Brezina
-
K.Capek - przekład Pasma G.Appolinaire'a (1919), metatext twórczości
-
1923 program poetismu: V.Nezval, K.Teige (m.in.
J.Seifert, F.Halas)
-
poezja proletariacka: J.Wolker, J.Hora
-
proza psychologiczna, proza o tematyce społecznej (M.Majerova,
M.Pujmanova, I.Olbracht, J.Hasek
-
kontakty literackie rosyjsko-czeskie - przekład (K.Balmont:
przekład Vybranych spisu J.Vrchlickiego - polemika na stronach
gazet; rola pism: Central'naja Jevropa (mutacja CE), przekłady
Breziny, Seiferta, Nezvala V.Lebiediev (Skit poetov); przekłady
literatury rosyjskiej - niewątpliwy wpływ emigracji; najczęściej
tłumaczeni: K.Balmont, D.Mierieżkovskij, N.Gumiljiov,
rodzimi: J.Czirikow i V.Niemirowicz-Danczenko.
-
Publikacje w periodykach CS: Lumir, Akord, Listy pro umeni a kritiku,
Slovenske Pohl'ady, Elan, Prudy + Miec, Molva, Rul', periodyki
niemieckie.
Fragmenty:
-
A.Amfiteatrow:
"... Nie można mówić w Pradze o obczyźnie
...." (1922).
-
M.Cwietajewa:
korespondencja z A.Teskovą .
-
A.Teskova:
"... ruska emigrace po r. 1917 nas do jiste miry zbavila iluzi."
-
T.G.Masaryk:
Russland und Europa. Jena 1913.
|
